Opłata SUP (Single-Use Plastics) to nowa regulacja mająca na celu zmniejszenie ilości jednorazowych produktów z tworzyw sztucznych w obiegu. Wprowadzona przez ustawę anty-plastikową z dnia 14 kwietnia 2023 roku, stanowi nowelizację ustawy z dnia 11 maja 2001 roku o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania odpadami oraz o opłacie produktowej. Ustawa zaczęła obowiązywać 24 maja 2023 roku. Ministerstwo Klimatu i Środowiska określiło szczegółowe wysokości opłat za jednorazowe opakowania w rozporządzeniu opublikowanym 11 grudnia 2023 roku, które weszło w życie 1 stycznia 2024 roku.
Jakie produkty podlegają opłacie SUP?
Ustawa SUP dotyczy jednorazowych opakowań z tworzyw sztucznych, wymienionych w załączniku 6 do ustawy. Produkty te obejmują:
- Kubki na napoje: Zarówno kubki, jak i ich pokrywki oraz wieczka. Te jednorazowe opakowania są powszechnie używane do serwowania napojów na wynos w kawiarniach, restauracjach i innych punktach gastronomicznych.
- Pojemniki na żywność: w tym pudełka z pokrywkami lub bez, przeznaczone do przechowywania żywności ,która:
- Jest przeznaczona do bezpośredniego spożycia, na miejscu lub na wynos,
- Zazwyczaj spożywana jest bezpośrednio z pojemnika,
- Jest gotowa do pożycia bez dalszej obróbki, takiej jak przyrządzenie, gotowanie czy podgrzewanie.
Wysokość opłat za te produkty wynosi:
- Kubki na napoje, w tym ich pokrywki i wieczka: 0,20 zł netto za sztukę.
- Pojemniki na żywność: 0,25 zł netto za sztukę.
Kto nalicza opłatę SUP?
Opłatę SUP pobierają przedsiębiorcy prowadzący jednostki handlu detalicznego, hurtowego lub gastronomicznego, w których oferowane są jednorazowe produkty z tworzyw sztucznych wymienione w ustawie. Dotyczy to również sprzedawców korzystających z urządzeń vendingowych. Przedsiębiorcy są zobowiązani do pobierania opłaty od użytkowników końcowych i ewidencjonowania tych transakcji.
Kim jest użytkownik końcowy?
Użytkownik końcowy to podmiot nabywający jednorazowe produkty z tworzyw sztucznych w celu ich wykorzystania na potrzeby własne, bez dalszej odsprzedaży. Opłata SUP jest naliczana od klientów indywidualnych oraz wszystkich podmiotów, które nie będą sprzedawać tych opakowań dalej. Przykłady użytkowników końcowych to osoby prywatne kupujące napoje na wynos w kawiarniach czy restauracjach, jak również firmy wykorzystujące jednorazowe opakowania do spożycia żywności przez swoich pracowników.
Przykłady alternatywnych produktów niepodlegających opłacie
Aby zmniejszyć negatywny wpływ na środowisko i uniknąć opłat SUP, przedsiębiorcy mogą oferować swoim klientom alternatywne opakowania, takie jak:
- Pojemniki na żywność z pulpy roślinnej: Produkowane z trzciny cukrowej, celulozy lub innych biodegradowalnych materiałów, które są przyjazne dla środowiska.
- Pojemniki papierowe: Te, które nie mają powłoki z tworzywa sztucznego, są w pełni biodegradowalne.
- Pojemniki aluminiowe: Trwałe, nadające się do recyklingu i wielokrotnego użytku.
- Pojemniki wielokrotnego użytku (ReUse): Można je myć i używać ponownie, co znacznie redukuje ilość generowanych odpadów.